Η κρυοσυντήρηση ωαρίων (cryopreservation) είναι μια τεχνική υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, που επιτρέπει στις γυναίκες να αποθηκεύσουν τα ωάριά τους, καταψύχοντας τα σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες, συνήθως -196°C, με χρήση υγρού αζώτου. Αυτή η διαδικασία τους δίνει τη δυνατότητα να επιλέξουν μόνες τους τη στιγμή που θα γίνουν μητέρες.
Η μέθοδος έχει γίνει ιδιαίτερα δημοφιλής στις δυτικές χώρες, καθώς πολλές γυναίκες επιθυμούν να συνδυάσουν την οικογενειακή ζωή με την καριέρα και να αποκτήσουν οικονομική ανεξαρτησία, προτού προχωρήσουν στην απόφαση να αποκτήσουν παιδιά.
Επιπλέον, η κρυοσυντήρηση είναι χρήσιμη για γυναίκες που αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας, όπως ενδομητρίωση, καλοήθεις κύστεις ωοθηκών, ανοσολογικά νοσήματα ή πρόωρη εμμηνόπαυση. Επίσης, βοηθά γυναίκες που θα υποβληθούν σε χημειοθεραπεία ή ακτινοβολία, ώστε να διαφυλάξουν τη γονιμότητά τους, πριν από τις θεραπείες που ενδέχεται να τη μειώσουν.
Οι πιθανότητες να συλλάβει μια γυναίκα φυσιολογικά μετά τα 40 μειώνονται, ενώ αυξάνονται οι πιθανότητες για χρωμοσωμικές ανωμαλίες στο έμβρυο, οπότε η κρυοσυντήρηση παρατείνει το χρονικό περιθώριο της γονιμότητας και μιας υγιούς κύησης.
Η διαδικασία περιλαμβάνει τη χορήγηση φαρμάκων για τη διέγερση των ωοθηκών και την παραγωγή ωαρίων. Στη συνέχεια, τα ωάρια καταψύχονται μέσω της τεχνικής της υαλοποίησης, μια γρήγορη μέθοδος ψύξης που εξασφαλίζει υψηλή επιτυχία. Τα κατεψυγμένα ωάρια φυλάσσονται σε υγρό άζωτο για μελλοντική χρήση σε εξωσωματική γονιμοποίηση.
Η διαδικασία είναι ασφαλής και για τις γυναίκες και για τα παιδιά. Έρευνες έχουν δείξει ότι τα μωρά που γεννιούνται με αυτή την τεχνική δεν παρουσιάζουν αυξημένα ποσοστά χρωμοσωμικών ανωμαλιών, ενώ το περιγεννητικό αποτέλεσμα είναι παρόμοιο με αυτό του γενικού πληθυσμού.
Η επιτυχία της κρυοσυντήρησης εξαρτάται από διάφορους παράγοντες. Η πιθανότητα επιβίωσης του ωαρίου μετά την κατάψυξη είναι 90%, ενώ η γονιμοποίηση και εμφύτευση στο σώμα της γυναίκας έχουν ποσοστά επιτυχίας 30-60%, ανάλογα με την ηλικία της γυναίκας κατά τη διαδικασία. Όσο περισσότερα κατεψυγμένα ωάρια υπάρχουν, τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες επιτυχίας, γι’ αυτό είναι καλύτερο να πραγματοποιηθεί η κατάψυξη σε νεότερη ηλικία.